I. Mehmet (Çelebi) (1413 - 1421)

I. MEHMET (Mehmet Çelebi)  (1389 -1421 )

Osmanlı padişahlarının dördüncüsüdür. Çelebi Sultan Mehmet diye anılır. Yıldırım Bayezit’in oğullarındandır. Annesi Devlet Hatun’dur. Amasya sancakbeyiyken babasıyla birlikte 28 temmuz 1402 Ankara Meydan Savaşı’na katıldı. Yenilgiden sonra Amasya’ya çekildi. Sivas, Ankara, Zonguldak, Bolu, Eskişehir, Tokat, Afyon, Çorum, Yozgat, Kırşehir, Nevşehir, Amasya, İzmit, Adapazarı dolaylarında hüküm sürdü. 1405’te kardeşi İsa Çelebi’den Bursa, Balıkesir, Bilecik yöresini de alarak büsbütün güç kazandı. Yalnız, Edirne’deki ağabeyisi Emir Süleyman’la 1411’de onun yerine geçen kardeşi Musa Çelebi, Mehmet Çelebi’den daha güçlüydüler. Bu tarihte iki kardeş karşı karşıya kalmıştı. Once başarı kazanamayan Mehmet Çelebi, 1413’te kardeşini yenerek Osmanlı birliğini kurdu, «Fetret Devri» denen felaketli 11 yıla son verdi (Fetret Devri). Bu tarihte Sultan Mehmet’in Türkiye’si 420.000 km2 idi. Yıldırım’ın 920.000 km2’lik Türkiye’sine erişmek için çok çalışmak lazımdı. Çelebi Sultan Mehmet, tek başına saltanat sürdüğü 8 yıl içinde, devletin sınırlarını 550.000 km2’ye çıkardı.

I. Mehmet, Osmanoğulları’nın Anadolu ve Rumeli’ndeki mirasını şahsında birleştirdiği sırada devlet pek acıklı şartlar içinde bulunuyordu. Karamanoğlu II. Mehmet Bey, ani bir hücumla, Bursa’yı bile ele geçirmişti. Bu sıralarda Musa Çelebi’nin cenazesi Bursa’ya yaklaşıyordu. Karamanoğlu derhal şehri bırakıp çekildi. Bu duruma dayanamayan «Harman Danası» diye ünlü bir Karaman subayı II Mehmet Bey’e: «Sultanım,» dedi, «Osmanoğlu’nun ölüsünden böyle kaçarsın; eğer dirisi gelse halin nece olur?» Subay, bu cüretinden dolayı derhal asıldı. Ertesi yıl Çelebi Mehmet, Konya’ya girip Karamanlılar’a baş eğdirdi; II. Mehmet Bey ile veliahdı olan oğlu Mustafa Bey’i esir ettiyse de akrabası oldukları için sonradan serbest bıraktı.

Çelebi Sultan Mehmet 1420’de Bizans’a gelip imparatorla görüştü ki, bu ziyaret, Osmanlı tarihinde bir istisnadır. Çelebi Mehmet daha sonra Almanya İmparatoru ve Macaristan Kralı Sigismond’un taarruzlarına karşı harekete geçti, Macaristan’a girip savaştı. 4 mayıs 1421’de, 32 yaşlarında, Bursa’da öldü.

Çelebi Sultan Mehmet, Osmanlı Devleti’nin ikinci kurucusu sayılır. Timur’un dehşetli darbesinden devleti kurtarmış, kalkındırmıştır Bu zor durum içinde büyük medeni hamlelerde bulunmuş, Bursa’da, Edirne’de geniş imar hareketlerini gerçekleştirmiştir. Bıraktığı eserlerin en ünlüsü Türk mimarlığının şaheserlerinden olan Bursa’daki Yeşil Cami’dir. Çelebi Mehmet’in gömülü bulunduğu Yeşil Türbe, türbelerimizin en güzellerinden biridir.